Тоҷикон ва қирғизҳо ду миллати ҳамсояи Осиёи Марказӣ мебошанд, ки таърихи тӯлонии дӯстӣ ва ҳамкорӣ доранд. Ин робитаҳо бар асоси ҳамҷаворӣ, муштаракоти фарҳангӣ, забонӣ ва иқтисодӣ ташаккул ёфтаанд.
Муносибатҳои таърихӣ
Робитаҳои тоҷикону қирғизҳо аз давраҳои қадим вуҷуд доштанд. Дар давраи Роҳи Бузурги Абрешим, тоҷикон ҳамчун тоҷирону ҳунармандон ва қирғизҳо ҳамчун чорводорон муносибатҳои зичи иқтисодиву тиҷоратӣ доштанд. Ин ҳамкориҳо боиси мубодилаи фарҳангӣ ва густариши дӯстӣ гардиданд.
Дар давраи давлати Сомониён (IX–X аср) ва баъдтар дар ҳукумати Темуриён ва хонҳои Бухоро, робитаҳои тоҷикону қирғизҳо боз ҳам қавитар шуданд. Қирғизҳо бо тоҷикон дар бахшҳои тиҷорат, кишоварзӣ ва санъат ҳамкорӣ мекарданд.
Фарҳанг ва арзишҳои муштарак
Тоҷикон ва қирғизҳо анъанаҳои муштарак доранд, ки дар ҷашнҳои миллӣ, оинҳои мардумӣ ва ҳунарҳои мардумӣ таҷассум меёбанд. Ҷашнҳои Наврӯз ва Қурбон, оинҳои издивоҷ, меҳмоннавозӣ ва эҳтироми бузургсолон дар ҳар ду миллат муҳим шуморида мешаванд.
Шоирону нависандагони ҳарду миллат низ ба дӯстии байни халқҳо арҷ гузоштаанд. Барои мисол, Абулқосим Лоҳутӣ, шоири маъруфи тоҷик, бо адибони қирғиз робитаҳои зич дошт ва дӯстии халқҳоро таблиғ мекард. Аз тарафи дигар, Чингиз Айтматов – нависандаи бузурги қирғиз – дар асарҳояш арзишҳои умумиинсониро инъикос карда, ҳамзистии осоиштаи халқҳоро ситоиш намудааст.
Дӯстии муосир ва дурнамои ҳамкорӣ
Имрӯз Тоҷикистону Қирғизистон ҳамчун кишварҳои ҳамсоя муносибатҳои дипломатӣ ва иқтисодии худро тақвият медиҳанд. Гарчанде баъзан ихтилофҳо вобаста ба марз вуҷуд доштанд вале бо талошу саъйи инсондӯстонаи раҳбарони ҳарду давлат ин мушкилот низ ҳали худро пайдо намуда имрӯз дар як фазои хеле зебои сулҳу дӯстӣ марзҳо кушода шуданд ва ҳамдигарфаҳмиву дӯстӣ ғалаба намуда ашки шодӣ дар чашми мардумони ҳарду ҷониб ҳувайдо гашт, ки он як қадами неку устувор барои тақвияти ҳама ҳамкориҳои оянда аст.
Рушди ҳамкориҳои тиҷоратӣ, сохтмони роҳҳо ва ҳамгироии энергетикӣ метавонанд дӯстии тоҷикону қирғизҳоро боз ҳам тақвият бахшанд. Илова бар ин, ҳамкориҳои илмиву фарҳангӣ, табодули донишҷӯён ва чорабиниҳои муштараки фарҳангӣ метавонанд робитаҳои байни мардумонро мустаҳкамтар созанд.
Охирсухан
Дӯстии тоҷикону қирғизҳо решаҳои амиқи таърихӣ ва фарҳангӣ дорад. Ин муносибатҳо барои рушди ҳарду миллат муҳиманд ва бояд бо эҳтиром, ҳамдигарфаҳмӣ ва ҳамкорӣ тақвият дода шаванд. Танҳо бо роҳи сулҳу дӯстӣ ва муттаҳидӣ ин ду миллат метавонанд ояндаи равшан ва шукуфонро таъмин кунанд.
Сармуҳаррири нашрияи расмии Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон “Паёми Шифо”
Муҳаммадмусо Идрис
